Türkiye’nin Enerji Portföyü: Uluslararası İlişkiler ve İktisadi Yönüyle Enerji Arz Güvenliği
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10431982Anahtar Kelimeler:
Enerji Politikası, Enerji Portföyü, Enerji Güvenliği, Enerji ArzıÖzet
Günümüzde enerji büyümenin ve kalkınmanın temel belirleyicisi olarak kabul görmektedir. Ülkelerin ortaya koyduğu yüksek büyüme hedefleri enerjiye olan talebi artırmıştır. Enerji kaynaklarının kıt ve olan kaynakların da yakın gelecekte tükenmeye yüz tutması birçok ülkeyi enerjide arz güvenliği sorunuyla karşı karşıya bırakmıştır. Kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıt türlerinin yenilenemez enerji türünden olması, enerji arz güvenliği tehdidine karşın ülkelerin sahip olduğu yenilenebilir enerji kaynaklarının mevcut potansiyelini harekete geçirmeye yönelik projelerin gündeme gelmesine vesile olmuştur. Bu çalışma ülkelerin diğer ülkelerleuluslararası ilişkilerinin şekillenmesinde önemli bir role sahip olan enerji arz güvenliğini ele almak ve Türkiye özelinde enerji arz güvenliğini tehditler ve fırsatlar bağlamında bir değerlendirme yapmayı amaçlamaktadır. Araştırma sonrasında Türkiye'nin petrol, doğalgaz ve kömür gibi enerji kaynaklarında dışa bağımlılığının yüksek olmasının enerji arz güvenliği açısından dezavantajlı bir durum yarattığı ve hem uluslararası
politikalarda hem de ulusal ekonomide önemli kırılganlıklara zemin hazırladığı değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu bağlamda bölgesel önemli bir aktör olarak Türkiye'nin yerli ve milli enerji politikasını inşa ederek enerjide dışa bağımlılığı azaltacak stratejileri hayata geçirmesi ve yenilenebilir enerji potansiyelini açığa çıkaracak politik kurguları belirlemesi ve bölgesel enerji politikalarının oluşumunda karar alıcılar arasında yer alması bir zorunluluk olarak görülmelidir.
Referanslar
Aydın, İ. (2013). “Balıkesir’de Rüzgâr Enerjisi”, Eastern Geographical Review, 18(29), s. 29-50.
BP (2018). Energy Outlook 2018, (Çevrim içi) https://www.bp.com/content/dam/bp/business-sites/en/global/corporate/ pdfs/energy-economics/energy-outlook/bp-energy-outlook-2018.pdf, 01.03.2019
Çetinkaya, Ş. (2019). “Türkiye’nin Enerji Güvenliğinin Sağlanması: Bir Ulusal Güvenlik Meselesi”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 43(Güz), s. 208-215.
EIA (2017a) International Energy Outlook 2017, (Çevrim içi) www.eia.gov/ieo, 05.03.2019.
EIA (2017b) World Energy Outlook 2017, (Çevrim içi) https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2017, 05.03.2019
EIA (2023) World Energy Outlook 2023, (Çevrim içi) https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2023, 05.11.2023.
ETKB Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2015). 2015-2019 Yılı Stratejik Planı, (Çevrim içİ) http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FStratejik+Plan%2FETKB+2015-2019+Stratejik+Plani.pdf, 15.03. 2018
ETKB Strateji Geliştirme Başkanlığı. (2017a). Dünya ve Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Görünümü, 15, s.1-73
ETKB. (2017b). 2018 Yılı Bütçe Sunumu, (Çevrim içi) http://www.enerji.gov.tr/tr-TR/Butce-Konusmalari/Sn-Bakanin-Butce-Sunus-Konusmalari, 22.10.2018.
ETKB. (2023). Doğal Gaz, (Çevrim içi) https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji-dogalgaz, 01.12.2023
Havva, H.T. (2020). “Doğu Akdeniz’deki Doğal Gaz Rezervlerinin Ekonomik ve Güvenlik Boyutuyla Türkiye Açısından Değerlendirmesi” Güvenlik. Strajileri Dergisi, 16(35), s.675-706.
Karagöl, E.T; Kavaz, İ. (2018). “Kömürün Milli Enerji ve Maden Politikasındaki Yeri”, International Congress of Energy, Economy and Security, 11 Kasım, s.18-27.
Karagöl, E.T; Önal, C. (2018). “Yenilenebilir Enerji ve Enerji Arz Güvenliği”, International Congress of Energy, Economy and Security, 11 Kasım, s.106- 117
Karagöl, E.T; Sarıkaya, M. (2018). Doğu Akdeniz’deki Enerji Denklemi ve Değişen Dengeler. International Congress of Energy, Economy and Security, 11 Kasım, s.285-294
Karagöl, E.T.; Kavaz, İ.; Kaya, S.; Özdemir, B.Z. (2017). “Türkiye’nin Milli Enerji ve Maden Politikası”, Analiz –SETA (Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı) Haziran, s. 9-22.
Karar Gazetesi (2023). Türkiye COP28 zirvesinde istediğini elde etti mi?, 16 Aralık 2023. (Çevrim içi) https://www.karar.com/guncel-haberler/turkiye-cop28-zirvesinde-istedigini-elde-etti-mii-1818570, 16 .12.2023
Koç Yurtkur, A.; Kırcı Çevik, N. (2018). “Enerji Arz Güvenliği ve Bilgi Asimetrisi: Türkiye İçin Bir Değerlendirme”, International Congress of Energy, Economy and Security, 11 Kasım, s.324-333.
Koç, E., Şenel, M. C. (2013). “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Durumu–Genel Değerlendirme”, Mühendis ve Makina Dergisi, 54 (639), 32-44.
KPMG (2018) Sektörel Bakış-Enerji, (Çevrim içi) www.kpmg.com.tr, 20.03. 2019.
TEİAŞ. (2017). Türkiye Elektrik Sistemi Kuruluş ve Kaynaklara Göre Kurulu Güç, (Çevrim içi) https://www.teias.gov.tr/sites/default/files/2018-01/Kguc2017.pdf , 15.03.2019.
TKİ. (2018). Kömür Sektör Raporu (Linyit) 2017. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu.
TSKB. (2018.) Sektörel Görünüm: Enerji, (Çevrim içi) www.tskb.com.tr, 0 1.03.2019.
TSKB. (2022). “Aylık Enerji Bülteni”, TSKB Ekonomik Araştırmalar. https://www.tskb.com.tr/uploads/file/ enerji-bulteni-ekim-20231105.pdf, 01.12.2023
TSKB. (2023). Enerji Görünümü (2022 Aralık), (Çevrim içi) https://www.tskb.com.tr/uploads/file/enerji-gorunumu-final.pdf, 10.12.2023.
Ulusoy, M. K. (2018). Rakamlarla Türkiye’nin Enerji Görünümü, Stratejik Düşünce Enstitüsü (Çevrim içi) https://www.sde.org.tr/merve-karacaer-ulusoy/genel/rakamlarla-turkiyenin-enerji-gorunumu-kose-yazisi-7155, 15.03. 2018.
UNFPA. (2023). Dünya Nüfus Durumu Raporu, (Çevrim içi) https://turkiye.unfpa.org/tr/swop-tr-2023, 15.11.2023.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Uluslararası Siyaset Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/legalcode.tr
